O νόμος Ν.4495/17 ο οποίος αντικατέστησε τον Ν.4178/13 νομιμοποιεί ή ρυθμίζει τυχόν αυθαιρεσίες που υπάρχουν στα ακίνητα, για 30 έτη.
Με τον Ν.4495/17 επίσης απαγορεύεται κάθε δικαιοπραξία (πώληση, γονική παροχή κ.λπ.) ακόμα και ενοικίαση επί ακινήτου στο οποίο υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης. Εισάγεται έτσι, ως απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε μεταβίβαση, η έκδοση Βεβαίωσης Μηχανικού περί μη ύπαρξης αυθαιρεσιών.
Στη ρύθμιση του Ν.4495/17 μπορούν να υπαχθούν ακίνητα με αυθαίρετες κατασκευές η αυθαίρετες αλλαγές χρήσης καθώς και περιπτώσεις που έχουν ενταχθεί σε παλαιότερους νόμους ρύθμισης (Ν.4178/13, Ν.4014/11, Ν3843/09).
Δεδομένου ότι κατά το στάδιο της κατασκευής τα ακίνητα συνήθως διαφοροποιούνται από τα εγκεκριμένα Πολεοδομικά Σχέδια, επιβάλλεται ο Πολεοδομικός έλεγχος των κτισμάτων από Μηχανικό για την πιστοποίηση της νομιμότητάς τους.
Η τυχόν ύπαρξη αυθαιρεσιών πρέπει να δηλωθεί στον Ν.4495/17 ώστε να επέλθει νομιμοποίηση του αυθαιρέτου ή ρύθμιση για 30 έτη (περιπτώσεις ιδιαίτερα εκτεταμένων αυθαιρεσιών). Επίσης υπάρχει η δυνατότητα να υπαχθεί ένα ακίνητο στο Ν.4495/17, και να συμψηφιστούν τυχόν πρόστιμα που έχουν υπολογιστεί με τους παλαιότερους νόμους ώστε να υπάρχουν σημαντικές μειώσεις. Και αυτό γιατί με τον Ν.4495/17 νομιμοποιούνται οι αυθαίρετες κατασκευές σε πολύ ευνοϊκότερες τιμές σε σχέση με τους προηγούμενους νόμους αυθαιρέτων και τον νόμο περί ημιυπαιθρίων (Ν. 3843/09).
Είναι πολύ σημαντικό να είναι σύννομη η ρύθμιση του ακινήτου σας διότι αν η ένταξη στον Ν.4495/17 γίνει με λανθασμένο (ή μη σύννομο) τρόπο, καθίσταται άκυρη, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εκδοθεί Βεβαίωση Μηχανικού περί νομιμότητας στο μέλλον.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΤΑΙ:
Γίνεται πολεοδομικός έλεγχος του ακινήτου και ένας αρχικός υπολογισμός του προστίμου, κατόπιν αυτοψίας του μηχανικού, όπου και συλλέγει τα στοιχεία που απαιτούνται για την συμπλήρωση της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.
Ο μηχανικός συμπληρώνει και υποβάλλει ηλεκτρονικά την αίτηση και το σύστημα εκδίδει έναν «μοναδικό αριθμό» για το αυθαίρετο, εντολή για πληρωμή του κατάλληλου «τέλους υπαγωγής» στη ρύθμιση (παραβόλου), καθώς και το ύψος των πληρωμών σε σχέση με τον αριθμό των δόσεων που θα επιλεγεί.
Το τέλος καταβάλλεται από τον πολίτη (και ηλεκτρονικά μέσω web banking) σε Τραπεζικό ίδρυμα της επιλογής του. Η πληρωμή πιστοποιείται αυτόματα και ενεργοποιείται η διαδικασία ένταξης. Ακολουθούν οι πληρωμές των δόσεων για τις οποίες ενημερώνεται αυτόματα το σύστημα. Στον πολίτη δίνεται κωδικός που θα του επιτρέπει την ενημέρωσή του για την καταχώρηση των δόσεων και το οφειλόμενο υπόλοιπο μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Συγκεντρώνονται ή συντάσσονται τα απαιτούμενα σχέδια και άλλα στοιχεία. Βάσει αυτών γίνεται ο υπολογισμός του «τελικού προστίμου» και ο επαναπροσδιορισμός του ποσού των δόσεων από το σύστημα.
Ο μηχανικός υποβάλλει το σύνολο των απαιτούμενων στοιχείων και σχεδίων στο σύστημα ηλεκτρονικά. Με τη διαπίστωση της πληρότητας αυτών, εκδίδεται αυτόματα «ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΟΥ». Πρόκειται για τυποποιημένο έντυπο στο οποίο θα αναφέρονται όλα τα στοιχεία του ενταγμένου στη ρύθμιση αυθαιρέτου.
Η βεβαίωση είναι απαραίτητη για κάθε μεταβίβαση του αυθαιρέτου.